Piramida żywieniowa przedstawia w obrazowy sposób, co powinno wchodzić w skład naszej codziennej diety. Pokazuje model odżywiania, który można stosować przez całe życie.
Piramida jest wskazówką, jak zdrowo się odżywiać, jakie produkty wybierać częściej, a co jeść raz na jakiś czas oraz czego unikać by zachować zdrowie i świetne samopoczucie.
Piramida żywieniowa pokazuje, że główna zasada zdrowego odżywiania się to urozmaicone menu. W naszej codziennej diecie powinny się znaleźć produkty z różnych pięter piramidy. Tym więcej powinno być produktów, im są niżej w piramidzie.
Oprócz prawidłowej diety, ważna też jest odpowiednia ilość płynów oraz aktywność fizyczna.
Podstawę piramidy stanowią PRODUKTY ZBOŻOWE. Ich głównym składnikiem są węglowodany złożone. Te produkty powinny się znaleźć w większości naszych posiłków, np. razowe pieczywo, płatki zbożowe, kasza. Są źródłem błonnika, witamin, minerałów.
Następna grupa to OWOCE i WARZYWA. Powinniśmy je jeść 5 razy dziennie. Są źródłem witamin i składników mineralnych, a ponadto są bogate w błonnik i przeciwutleniacze.
Kolejna grupa to MLEKO i NABIAŁ. Są cennym źródłem białka o wysokiej wartości biologicznej oraz wapnia, np. mleko, sery, jogurty, kefiry.
Następne są produkty bogate w białko. MIĘSO, JAJA, RYBY, WARZYWA STRĄCZKOWE.
Mięso to źródło białka o wysokiej wartości biologicznej, witamin z grupy B oraz cennego żelaza. Tłuszcz z mięsa i jego przetworów zawiera duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, które działają miażdżycogennie. Powinniśmy wybierać przede wszystkim chude mięso, a mięso czerwone spożywać w ograniczonych ilościach. Mięso starajmy się zastępować rybami i roślinami strączkowymi.
Ryby zawierają aż 20% białka o wysokiej wartości biologicznej. Są źródłem wapnia, fosforu, żelaza, jodu, a także niektórych witamin. Zawierają cenne nienasycone kwasy tłuszczowe Omega 3, które działają korzystnie na nasz organizm.
Rośliny strączkowe – np. fasola, soja, groch – zawierają duże ilości białka z niezbędnymi aminokwasami. Są także źródłem błonnika i węglowodanów złożonych, a także składników mineralnych oraz witamin z grupy B.
Jaja zawierają białko o składzie aminokwasów, które są niezbędne dla naszego organizmu. Są źródłem składników mineralnych i niektórych witamin oraz niacyny. Tłuszcz żółtka jest lekkostrawny, zawiera lecytynę oraz nienasycone kwasy tłuszczowe, ale także spore ilości cholesterolu.
W wierzchołku piramidy znajdują się TŁUSZCZE. Trzeba je ograniczać, ale nie należy zapominać, że są również niezbędne. Powinniśmy ograniczać spożywanie tłuszczów zwierzęcych, ponieważ zawierają duże ilości kwasów tłuszczowych nasyconych, które przyspieszają rozwój miażdżycy. Natomiast tłuszcze roślinne są bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, np. oliwa z oliwek, olej rzepakowy.
Na samym szczycie piramidy znajdują się SŁODYCZE, CUKIER, SÓL, a także wszystkie niezdrowe, przetworzone produkty, np. drożdżówki, słone przekąski, fast food. Tych produktów należy unikać, gdyż są źródłem tzw. pustych kalorii i właściwie nie zawierają żadnych wartościowych składników odżywczych.
Sól w niewielkich ilościach jest niezbędna ze względu na zawartość sodu, który pełni ważną rolę w procesach metabolicznych, ale nadmiar soli jest szkodliwy – przyczynia się do wzrostu ciśnienia krwi.
Należy również pamiętać o dostarczaniu organizmowi ODPOWIEDNIEJ ILOŚCI PŁYNÓW, a także o AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ. Te elementy są tak samo ważne dla zdrowia i dobrego samopoczucia jak prawidłowa dieta.
