Na co dzień „trucizną” nazywamy coś, co jest szkodliwe i zostało dostarczone do organizmu w wyniku pomyłki, nieświadomie lub z zamiarem popełnienia samobójstwa. Trujące bywają różne grzyby, rośliny, zwierzęta, a także leki i substancje chemiczne. Jak pomóc w przypadku zatrucia?
Zatrucie – to zbiór objawów ze strony różnych układów, spowodowanych dostaniem się do organizmu trującej substancji w dawce toksycznej.
Trucizną może być każda substancja- leki, pożywienie, środki chemiczne itp. Zatrucia mogą być wynikiem celowego działania (zabójstwo, samobójstwo) bądź działania przypadkowego (pomyłki, zatrucia w miejscu pracy).
Objawy zatrucia
• z układu pokarmowego: nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha
• z układu oddechowego: trudności w oddychaniu, spłycenie/zwolnienie oddechu
• z układu nerwowego: zwężone lub nadmiernie poszerzone źrenice, ból głowy, zaburzenia świadomości (z jej utratą włącznie), drgawki
• ze skóry, błon śluzowych: oparzenie, zaczerwienienie, pęcherze
PIERWSZA POMOC
- Dbaj o bezpieczeństwo (zarówno swoje jak i chorego).
- Sprawdź przytomność chorego i oceń jego stan.
- Staraj się zebrać wywiad od chorego, w celu zidentyfikowania trucizny.
- Wezwij Pogotowie Ratunkowe.
- Jeśli to możliwe – jak najszybciej usuń truciznę z organizmu.
- W przypadku koniecznej resuscytacji krążeniowo-oddechowej zawsze stosuj maseczkę do sztucznego oddychania, a jeśli jej nie masz, ogranicz prowadzenie RKO do samego uciskania klatki piersiowej.
Metody usuwania trucizny w zależności od drogi wnikania do ustroju
ZATRUCIA POKARMOWE
• wywoływanie wymiotów do 1h od zatrucia
• podawać 1-2 szklanki letniej, osolonej wody
• mechaniczne drażnienie gardła
UWAGA!
Prowokowanie wymiotów jest niedozwolone u osób z drgawkami, nieprzytomnych oraz zatrutych kwasami, zasadami lub innymi środkami żrącymi, które mogą uszkadzać przełyk.
ZATRUCIA ODDECHOWE
(najczęściej zatrucia czadem)
• wynieść poszkodowanego ze skażonego pomieszczenia, odciąć dopływ szkodliwego gazu
• zapewnić dostęp świeżego powietrza (wynieść poszkodowanego na zewnątrz lub intensywnie przewietrzać pomieszczenie)
• ocenić wydolność oddechu, sprawdzić drożność dróg oddechowych
UWAGA!
Nie stosować otwartego ognia (w tym papierosów) ani urządzeń elektrycznych.
ZATRUCIA PRZEZSKÓRNE
• spłukiwać przez kilkanaście minut skażoną powierzchnię dużą ilością chłodnej lub letniej bieżącej wody
• odzież zdejmować pod ciągłym strumieniem wody skierowanym na skórę
• zabezpieczyć skórę jałowym opatrunkiem
W przypadku skażenia oczu należy natychmiast rozchylić powieki i przemywać gałkę oczną wodą pod niskim ciśnieniem. Powinno to trwać przynajmniej 5 minut, po czym należy założyć jałowy opatrunek.
UWAGA!
Nie wolno używać gorącej wody, szczotek czy gąbek – w ten sposób unikamy przekrwienia skóry, które wzmaga wchłanianie trucizny.
Nie stosuje się środków zobojętniających chemicznie, gdyż mogą nasilać uszkodzenia skóry pod wpływem ciepła uwolnionego w trakcie reakcji chemicznej.
