Amputacją urazową nazywamy odcięcie części ciała w wyniku wypadku.
Do tego rodzaju amputacji dochodzi najczęściej w następstwie wypadków w pracy oraz wypadków komunikacyjnych. Każda część ciała może ulec urazowi amputacyjnemu. Zależy to od niekorzystnych czynników w chwili ich oddziaływania. W momencie zadziałania urazu, który doprowadza do amputacji, dochodzi do przerwania ciągłości tkanek: skóry, mięśni, kości, naczyń krwionośnych, nerwów oraz oddzieleniu całkowitemu lub częściowemu.
Dzięki rozwojowi chirurgii, a w szczególności technik micro-chirurgicznych, szanse powodzenia reimplantacji nawet dużych części ciała ogromnie wzrosły.
Pierwsza pomoc ogranicza się do zatamowania krwotoku z kikuta oraz prawidłowego zabezpieczenia odciętej części ciała. Ważne jest, aby wiedzieć jak ją zabezpieczyć, gdyż od tego zależy czy reimplantacja będzie możliwa i skuteczna.
Jak udzielić pierwszej pomocy?
- Upewnij się, że jest bezpiecznie.
- Sprawdź, czy poszkodowany jest przytomny i oddycha.
- Wezwij Pogotowie Ratunkowe.
- Zatamuj krwotok metodą ucisku bezpośredniego.
- Unieś i unieruchom uszkodzoną część ciała.
- Samą ranę zabezpiecz opatrunkiem osłonowym z jałowej gazy.
- Poszkodowanego ułóż w pozycji przeciwwstrząsowej.
Odciętą część ciała umieść w worku foliowym i szczelnie go zamknij.- Całość włóż do drugiego worka lub do pojemnika, wypełnionego wodą z lodem.
- Taki pakunek może jeszcze zawierać umieszczoną na zewnątrz informację z nazwiskiem i imieniem poszkodowanego oraz dokładną godziną wypadku.
- Zapewnij komfort termiczny poszkodowanemu oraz wsparcie psychiczne.
- Okresowo kontroluj podstawowe czynności życiowe.
Pamiętaj!
• Nie zaleca się stosowania wyłącznie lodu do zabezpieczenia odciętej części ciała. Może on spowodować odmrożeniowe uszkodzenie tkanek, które wpłynie niekorzystnie na decyzję o reimplantacji lub spowoduje niepowodzenie zabiegu.
• Używanie opaski uciskowej nie jest zalecane. Może ona spowodować uszkodzenie tkanek oraz doprowadzić do ich martwicy.
• Na ranę należy stosować tylko czystą wodę. Produkty farmaceutyczne do dezynfekcji mogą uszkodzić tkanki.
• Jeśli odcięta część ciała utrzymuje się choćby na drobnym skrawku skóry, nie należy jej oddzielać. Może to pogłębić uraz, a także pogorszyć stan psychiczny poszkodowanego.
• Od początku należy prowadzić wsparcie psychiczne osoby poszkodowanej. Trzeba starać się tak pokierować rozmową, aby poszkodowany nie koncentrował się na zdarzeniu.
